بهنظر میآید کشور دچار سردرگمی سیاستگذاری کلان در ارتباط با مسئله افغانها شده است؛ درباره مسئله مهاجران، برنامهریزی پیشینی و برنامهریزی پسینی وجود نداشت و مقامات ایران در یک آن با حجم وسیعی از مهاجرین غیرقانونی مواجه شدند.
به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، مهاجرت حجیم و بدون ضابطه اتباع افغانستان به ایران در دو دوره حمله آمریکا به افغانستان در سال 1380 و بهویژه تسلط دوباره طالبان بر این کشور در سال 1400، ابعاد گستردهتری به خود گرفت.
آمارهای متفاوتی از تعداد مهاجران افغان در ایران از 3 تا 10 میلیون نفر ارائه میشود، حضور این جمعیت پرشمار در کشورمان، بهویژه با توجه به حضور غیرقانونی بسیاری از آنها و عدم ثبت یا شناساییشدنشان، واکنشهای متفاوتی را در جامعه برانگیخته است؛ برخی معتقدند که باید به هر طریق ممکن این جمعیت مهاجر غیرقانونی از کشور خارج شوند، در حالی که گروهی دیگر با توجه به شرایط حاکم در افغانستانِ تحت حاکمیت طالبان، خواهان میزبانی از جمعیت افغانها تا تأمین امنیت و ارتقای کیفیت زندگی آنان در سرزمین مادریشان هستند.
بهتازگی افشای خلأهای قانونی موجود و سوءاستفاده از آنها توسط برخی مهاجران غیرقانونی برای تملک املاک در ایران از سوی خبرگزاری تسنیم، حقوقدانان و جامعهشناسان را در رسانهها و فضای مجازی و محافل حقیقی بر آن داشت تا به موضوع مهاجران افغان از زاویهای دیگر نگاه کنند و با توجه به اینکه جمعیت مهاجران افغان بهاندازه جمعیت چند کشور در حوزه جنوبی خلیج فارس تخمین زده میشود، این سؤال مطرح میشود؛ این جمعیت انبوه چه تهدیدی برای ایران محسوب میشود؟
در گفتوگویی با دکتر حمزه صفوی؛ استاد دانشگاه تهران و پژوهشگر در حوزه سیاست خارجی به بررسی این مسئله از منظر تهدید یا فرصت بودن مهاجران افغان و همچنین آینده احتمالی آنان در ایران پرداختهایم. وی معتقد است که اگر در مدیریت مهاجران افغان، هوشمندی بهکار گرفته نشود، کشور از ابعاد مختلف امنیتی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی متضرر خواهد شد.